Жапон ұлтына қәуіп төніп тұр
Жапон ұлты жойылуы мүмкін ба?
Жапонияда 2021 жылы туылған балалар саны өте аз болды. Нәтижесінде халықтың табиғи азаюы тұрғысынан антирекорд байқалды. Өткен жылы Жапонияда 812 мыңға жуық сәби дүниеге келді. Бұл көрсеткіш 1899 жылдан бастап туудың ең төменгі көрсеткіші болды. Ал өлім саны жылына шамамен 1 миллион 440 мыңды құрады. Бұл елдің халқы өскеннен гөрі азайды дегенді білдіреді
Еңбек нарығындағы тапшылық
Жапония әлемдегі ең жылдам дамып келе жатқан ел болып саналады. Халықтың 30 пайызын 65 жастан асқан адамдар құрайды. Жұмыс істейтін адамдар санының азаюына коронавирустық пандемиядаәсер етті. Бұл еңбек нарығының қысқаруына байланысты алаңдаушылық тудырады.
Мансап басым бола бастайды
Жапонияда ер адамдар өздерінің негізгі назарын кәсіби жетістікке аударады. Нәтижесінде отбасын құру екінші қажеттілік болады. Өткен жылы қатарынан екінші рет неке саны азайып, 501,1 мыңға дейін төмендеді. Неке санының азаюы пандемия жылдарымен сәйкес келеді. "Егер жастар отбасын құрмаса немесе оны қаламаса, туу саны төмендей береді", - дейді жапон ғылыми-зерттеу институтының сарапшысы Такуми Фуджинами. Алайда, соңғы жарты ғасырда Жапон қоғамында да әйелдер ер адамдарға қарағанда үй жұмыстарына үлкен жауапкершілікпен қарайды, бұл көптеген әйелдер мансапқа көбірек көңіл бөлу үшін аналықтан бас тартуына алып келеді. Жапония туу деңгейі төмендеген жалғыз шығыс мемлекеті емес. Оңтүстік Кореяда, Қытайда, Тайваньда, Сингапурда туу деңгейі төмен.
Көші-қон шешім ба?
Жақында АҚШ-тағы Tesla компаниясының негізін қалаушы Элон Маск Twitter-де Жапонияның демографиялық тенденциялары өзгермесе, ел "біртіндеп жойылып кетеді"деп жазды. Бұл әлеуметтік желілерде дау тудырды. Комментаторлар Жапония жойылмайды деп жазды, бірақ елдің болашағы шетелден келген мигранттарға көбірек тәуелді болады. Жапонияның көші-қон саясаты қатаң. Ел сирек босқын мәртебесін береді. Көші - қон тақырыбы ондаған жылдар бойы саяси тыйым болды. Шетелдіктердің ағыны этностық бірлік пен мәдениетке нұқсан келтіреді деген пікірлер бар. Бірақ көші-қон саясатын жеңілдететін шешімдер де басталды. 2019 жылы Қытай жұмысшысы виза алған алғашқы шетелдік ретінде тіркелді, өйткені ол арнайы біліктілікке ие болды, оған отбасымен Жапонияда тұруға рұқсат етілді. Қазіргі уақытта Үкімет құрылыс пен кеме жасаудан басқа салаларда да мамандар жетіспейтін болғандықтан ережелерді жеңілдетуді жоспарлауда. Нәтижесінде шетелдіктердің көпшілігі Жапонияда тұруға рұқсат алу ала алады. "Жоғары өсу" сценарийіне сәйкес, Жапонияның ұзақ мерзімді болжамдары орташа жылдық экономикалық өсуді 1,24 пайызға сақтау үшін 2040 жылға қарай шетелдік жұмысшылардың санын 6,74 миллионға дейін арттыру қажет екенін көрсетеді. Қазіргі уақытта бұл Жапониядағы 1,72 миллион шетелдік жұмысшыларға қарағанда 300 пайызға көп.
Бұл мәліметтер ел экономикасы дамығанымен демографиялық өсімге де көңіл бөлінуі керек екенін білдіреді.